Unerwienie czuciowe- manifest dermatomów

-
Unerwienie czuciowe- manifest dermatomów

 

 

W ostatnim artykule robiliśmy małą powtórkę z kory czuciowej. To gdzie jest zlokalizowana, jakie pełni funkcje (ogólnie) i to jak wygląda reprezentacja naszego ciała naniesiona na ów rejon. W tym artykule pójdziemy nieco „niżej”, jeśli chodzi o zmysł dotyku. Wiemy już, że pierwszorzędowa kora czuciowa „spogląda” na nasze ciało bardziej przez jego poszczególne funkcje. Wspomaga to integrację bodźców oraz ich interpretację. Jednakże sam ich odbiór oraz droga, jaką informacja o dotyku ma pokonać jest bardzo sprecyzowana, a każde pasmo skóry jest przypisane do określonego segmentu unerwienia korzeniowego w obrębie rdzenia kręgowego. Każdy taki poziom, ujście korzenia nerwowego nazywamy dermatomem. Każdy z nich jest ściśle przyporządkowany do danego regionu tkanki skórnej.

 

 

Zatem jeśli dojdzie do uszkodzenia bądź innego zaburzenia w obrębie rdzenia kręgowego, na podstawie znajomości dermatomów możemy z pewną dozą precyzji określić, na jakim poziomie to zaistniało. Należy jednak mieć świadomość, że do zaburzeń czucia może dojść nie tylko na poziomie rdzenia kręgowego czy też wychodzących z niego korzeni, ale również na poziomie samych nerwów obwodowych i ich skórnych kontynuacjach unerwiających czuciowo poszczególne rejony.

 

 

Czucie nerwowe obwodowe nie odzwierciedla w pełni czucia dermatomalnego, ponieważ większość nerwów obwodowych swój początek może mieć nawet na poziomie kilku segmentów. Dzieje się tak, ponieważ podczas rozwoju embrionalnego kończyn dochodzi do wymieszania się zawiązków dermatomów. W trakcie rozwoju wysyłają one sygnały do powstających aksonów czuciowych (w przeciwnym kierunku niż pełniona
przez nie później funkcja – są to nerwy dośrodkowe, czyli aferentne), czego rezultatem jest przyporządkowanie jednego segmentu do różnych nerwów obwodowych. Na przykład Nervus radialis (nerw promieniowy) otrzymuje aksony z 4 różnych poziomów rdzenia kręgowego: C5, C6, C7 i C8. Każdy z powyżej wymienionych segmentów dermatomalnie unerwia inną część skóry, a sam nerw promieniowy i jego zakończenia zaopatrują skórę tylnej powierzchni ramienia, przedramienia, ręki i dwóch i pół palca od strony bocznej. Co tylko w pewnej części pokrywa się unerwieniem dermatomalnym.

Taka znajomość unerwienia czuciowego pełni cenną wartość z klinicznego punktu obserwacji pacjenta. Nie tylko w zagadnieniach neurologii, ale również w zakresie zaburzeń somatycznych, czy stricte ortopedycznych,
które mogą przejawiać się zaburzeniami czucia lokalnego. Niezbędna również będzie znajomość dokładnego przebiegu nerwu i jego miejsc newralgicznych.

Od strony strukturalnej peryferyjnej, możemy dostrzec dokładne usystematyzowanie unerwienia czuciowego. Jeśli rozpatrzymy je lokalnie zauważmy, że na przykład ręka, którą kora czuciowa widzi całościowo, jako
jeden konstrukt funkcjonalny, jest unerwiona czuciowo przez 3 nerwy i dermatomy. To oznacza, że kiedy trzymamy w dłoni jakiś obiekt, to kora czuciowa integruje wszystkie nadchodzące sygnały z ręki i przekazuje je naszej świadomości, jako jedną komplementarną informację, a nie, jako strzępki informacji uzyskane bezpośrednio od każdego pojedynczego nerwu.

Dermatomy w naszej naturalnej pozycji wertykalnej, (która według teorii ewolucji jest nabytkiem dosyć młodym) przebiegają w sposób nieco skrętny. Jeśli jednak ustawimy kończyny pod kątem prostym względem tułowia okaże się, że rozkład dermatomów jest prostopadły do rdzenia kręgowego.

 

 

Jeśli już zdążyliście zauważyć, mamy 7 kręgów szyjnych, 8 korzeni nerwowych, ale na rycinie nie ma wskazanego dermatomu odpowiadającego segmentowi C1. Jest to spowodowane występowaniem tylko włókien
motorycznych na tym poziomie. Natomiast unerwienie głowy pochodzi od nerwu trójdzielnego (nerwu czaszkowego V), który odśrodkowo wyłania się z jądra czuciowego.

Jeśli uważasz, że jest coś, o co należałoby uzupełnić ten artykuł, nie zapomnij o tym wspomnieć w komentarzu.

 

mgr Wojciech Kwiatkowski

 

 

 

 

Bibliografia:

Ilustracja 1 - Voll M., Wesker K., [il.], Rozkład czuciowego unerwienia korzeniowego (segmentalnego), w: Schunke M., Schulte E., Schumacher U., Prometeusz – Atlas anatomii człowieka, wyd. 2, Tom I – Anatomia ogólna i układ mięśniowo-szkieletowy, Wrocław 2013, s. 86.
Ilustracja 2 - Gray H., Diagram of segmental distribution of the cutaneous nerves of the right upper extremity. Anterior view, [online], [dostęp 10 lutego 2019], dostępny w Internecie:
https://fr.m.wikipedia.org/wiki/Fichier:Gray812.png
Ilustracja 3 - Voll M., Wesker K., [il.], Dermatomy, schemat uproszczony, w: Schunke M., Schulte E., Schumacher U., Prometeusz – Atlas anatomii człowieka, wyd. 2, Tom I – Anatomia ogólna i układ mięśniowo-szkieletowy, Wrocław 2013, s. 83.

reg
cep
gwsh
KINESIO
medical
pino
moment
wseit
mueller
wsr
wsr
do góry
Sklep jest w trybie podglądu
Pokaż pełną wersję strony
Sklep internetowy Shoper.pl